Współczesne obrabiarki do metali są niezwykle skomplikowanymi maszynami. Wiele tęgich głów ciężko pracuje, aby wszelkiego rodzaju tokarki, frezarki czy dłutownice były jak najbardziej wydajne i żeby cały proces produkcyjny przebiegał w jak najbardziej precyzyjny i szybki sposób.
Jednak na nic to wszystko się zda, jeżeli zamocowane w maszynie narzędzia tokarskie będą złej jakości. Bo niestety, tak jak zazwyczaj bywa, diabeł tkwi w szczegółach, a w tym przypadku istotnym szczegółem są noże tokarskie. Niezależnie od tego, jakiej nowoczesnej maszyny byśmy nie zakupili, to nie będzie ona w pełni wydajna, jeżeli nie zastosujemy wysokiej jakości narzędzi tokarskich. Czyli de facto noży tokarskich, które dzielą się nie tylko na różne rodzaje pod względem kształtu i zastosowania, ale mają także zróżnicowaną budowę oraz są produkowane z różnego rodzaju materiałów.
Noże tokarskie – rodzaje
Noże tokarskie są narzędziami, bez których obróbka metalu polegająca na toczeniu kształtowym, wytaczaniu czy obtaczaniu nie mogłaby mieć miejsca. Cały korpus i oprzyrządowanie maszyn, jakimi są nowoczesne obrabiarki, służy do sprawnego sterowania zamocowanymi do nich narzędziami. W przypadku tokarek i frezarek są to noże tokarskie, które dzielą się na:
- noże tokarskie jednolite – zbudowane z jednego rodzaju materiału
- noże tokarskie łączone – trwale połączone dwa rodzaje materiałów, na przykład za pomocą lutowania
- noże tokarskie składane – noże z wymienną płytką
Wszystkie noże tokarskie składają się z dwóch części. Pierwszą jest trzon noża, który pozwala zamocować narzędzie do imaka tokarki. Drugą z części jest element stricte roboczy, czyli ostrze noża służące do obróbki właściwej.
Noże tokarskie składane czy jednolite?
Największą popularnością w produkcji przemysłowej cieszą się noże składane, które zbudowane są z trzonka wyposażonego w wymienną płytkę tnącą. Takie rozwiązanie należy do jednych z najbardziej wydajnych, ponieważ pozwala na uzyskanie perfekcyjnej precyzji obróbki przy zachowaniu optymalnych kosztów eksploatacyjnych. Z reguły takie składane noże tokarskie wyposażone są w różnego rodzaju płytki wieloostrzowe, które wykonano z niezwykle trwałego węglika spiekanego lub stali szybkotnącej.
Noże tokarskie jednolite najczęściej wykonane są ze stali szybkotnących. Cały nóż wykonany z wysokiej jakości stali szybkotnącej jest bardzo drogi, z tego też powodu zazwyczaj w normalnej produkcji, jeżeli już ktoś się decyduje na jednolity nóż, używa się noży tokarskich trwale łącznych z płytką wlutowaną. Jest to o wiele tańsze i bardziej wydajne rozwiązanie.
Węglik spiekany i stal szybkotnąca
Najwyższej jakości noże tokarskie posiadają ostrze wykonane z niezwykle twardych materiałów. Należą do nich węgliki spiekane oraz stal szybkotnąca. Ich twardość i wytrzymałość pozwala na obróbkę każdego rodzaju materiału. Jednak zarówno wysokiej jakości stal szybkotnąca, jak i węglik spiekany są niezwykle drogie. Z tego też powodu, najczęściej jest tak, że wysokiej jakość noże składają się z trzonka ze stali oraz z płytki wlutowanej lub wymiennej zbudowanej z wysokiej jakości węglika spiekanego lub stali szybkotnącej.
Jakość obróbki tokarskiej w przeważającej mierze zależy od jakości narzędzi tokarskich. W przypadku produkcji przemysłowej nie ma sensu oszczędzać na nożach tokarskich, ponieważ prędzej czy później okaże się to nieopłacalne. Dobre noże tokarskie nie tylko zapewniają precyzyjną obróbkę, ale posiadają niezwykle długą żywotność, co pozwala na długą i wydajną eksploatację. Tanie narzędzia nie tylko szybciej się zużywają, ale mogą posiadać gorsze właściwości pod względem jakości i precyzji samej obróbki. Dlatego też dobór odpowiednich noży jest podstawą i warto dobrze się zastanowić przy jego dokonywaniu.
Zobacz także
